Το διαστημόπλοιο της ESA Mars Express έστειλε ακλόνητα στοιχεία για την ύπαρξη ενός ωκεανού, ο οποίος κάλυπτε κάποτε τμήμα της επιφάνειας του κόκκινου πλανήτη. Το ραντάρ με το οποίο είναι εξοπλισμένο ανίχνευσε γεωλογικά ιζήματα που μαρτυρούν την ύπαρξη ενός ωκεανού με όρια τα ίχνη αρχαίων ακτογραμμών που έχουν ανακαλυφθεί στον Άρη.
Το ραντάρ MARSIS άρχισε να συγκεντρώνει παρατηρήσεις από την επιφάνεια και το υπέδαφος του Άρη το 2005, οπότε τέθηκε σε λειτουργία. Ερευνητές, με επικεφαλή τον Jeremie Mouginot από το Ινστιτούτο Πλανητολογίας και Αστροφυσικής της Grenoble (IPAG) και το Πανεπιστήμιο Irvine της Καλιφόρνια, ανέλυσαν παρατηρήσεις που συγκέντρωσε σε διάστημα μεγαλύτερο από δύο έτη και αποκάλυψαν υλικό χαμηλής πυκνότητας να καλύπτει τις βόρειες πεδιάδες.
"Ερμηνεύουμε αυτό το στρώμα υλικού σαν ιζηματογενή, ίσως και πλούσιο σε πάγο," σημείωσε ο Δρ Mouginot.“Προσφέρει για μια νέα ισχυρή ένδειξη πώς εδώ κάποτε υπήρξε κάποτε ένας ωκεανός.”
Υπήρχαν υποψίες για την ύπαρξη ωκεανών στο παρελθόν του πλανήτη Άρη και ίχνη που θυμίζουν ακτογραμμές έχουν εντοπιστεί σε εικόνες που έχουν συγκεντρώσει διάφορα διαστημικά σκάφη. Ωστόσο, παραμένει ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα.
Δύο είναι τα επικρατέστερα σενάρια: πριν από τέσσερα εκατομμύρια χρόνια, όταν επικρατούσαν θερμότερες συνθήκες, καθώς επίσης και πριν από τρία εκατομμύρια χρόνια, όταν ο πάγος κάτω από την επιφάνεια έλιωσε μετά από μια μεγάλη σύγκρουση, δημιουργήθηκε ένα δίκτυο καναλιών τα οποία διοχέτευαν νερό σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο.
“Το MARSIS, έχοντας την ικανότητα να διεισδύει βαθιά στο έδαφος, αποκαλύπτει τη δομή και σύνθεση των πρώτων 60-80 μέτρων κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη,” εξηγεί ο Wlodek Kofman από IPAG, επικεφαλής της ομάδας που διαχειρίζεται το ραντάρ.
“Σε όλο το βάθος, υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν την ύπαρξη ιζηματογενούς υλικού, καθώς και πάγου.”
Το στρώμα ιζηματογενούς υλικού που αποκάλυψε το MARSIS είναι χαμηλής αντανακλαστικότητας. Τέτοιου είδους ιζήματα έχουν συνήθως χαμηλή πυκνότητα και κοκκώδη δομή, όσο και έχουν διαβρωθεί και μεταφερθεί στον τελικό τους προορισμό από το νερό.
Ο πιο πρόσφατος ωκεανός, ωστόσο, θεωρείται πως ήταν προσωρινός. “Σε ένα εκατομμύριο χρόνια ή και λιγότερο”, εκτιμά ο Δρ Mouginot, “το νερό θα είχε είτε καταψυχθεί και διατηρηθεί στο υπέδαφος του πλανήτη, ή θα είχε εξατμιστεί και σταδιακά ανυψωθεί στην ατμόσφαιρα του.”
“Δεν πιστεύω πως θα μπορούσε να διατηρηθεί με τη μορφή ωκεανού για αρκετό μεγάλο χρονικό διάστημα έτσι ώστε να επιτρέψει το σχηματισμό ζωής.”
Για να εντοπίσουν στοιχεία ζωής, οι αστροβιολόγοι θα πρέπει να κοιτάξουν ακόμα πιο παλιά στην ιστορία του Άρη, όταν νερό σε υγρή μορφή υπήρχε για πολύ μεγαλύτερες χρονικές περιόδους.
Παρ' όλα αυτά, η συγκεκριμένη μελέτη προσφέρει κάποιες από τις σημαντικότερες αποδείξεις για την ύπαρξη μεγάλων ποσοτήτων νερού σε υγρή μορφή στον κόκκινο πλανήτη, καθώς και στοιχεία για το ρόλου που έχει διαδραματίσει το νερό σε υγρή μορφή στην γεωλογική ιστορία του Άρη.
“Προηγούμενα ευρήματα του Mars Express σχετικά με την ύπαρξη νερού στον Άρη προέρχονταν μετά από τη μελέτη εικόνων και ορυκτολογικών δεδομένων, καθώς και ατμοσφαιρικών μετρήσεων. Τώρα, με τη βοήθεια του ραντάρ ΜΑRSIS, έχουμε μία εικόνα του υπεδάφους του,” τόνισε ο Olivier Witasse, ένας από τους επιστήμονες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα της ESA Mars Express.
“Κάτι τέτοιο προσθέτει νέα κομμάτια πληροφοριών στο πάζλ, παρ' όλα αυτά το ερώτημα παραμένει αναπάντητο: πού πήγε όλο το νερό;”
To Mars Express συνεχίζει την έρευνά του.
ESA Ελλάδα
Το ραντάρ MARSIS άρχισε να συγκεντρώνει παρατηρήσεις από την επιφάνεια και το υπέδαφος του Άρη το 2005, οπότε τέθηκε σε λειτουργία. Ερευνητές, με επικεφαλή τον Jeremie Mouginot από το Ινστιτούτο Πλανητολογίας και Αστροφυσικής της Grenoble (IPAG) και το Πανεπιστήμιο Irvine της Καλιφόρνια, ανέλυσαν παρατηρήσεις που συγκέντρωσε σε διάστημα μεγαλύτερο από δύο έτη και αποκάλυψαν υλικό χαμηλής πυκνότητας να καλύπτει τις βόρειες πεδιάδες.
"Ερμηνεύουμε αυτό το στρώμα υλικού σαν ιζηματογενή, ίσως και πλούσιο σε πάγο," σημείωσε ο Δρ Mouginot.“Προσφέρει για μια νέα ισχυρή ένδειξη πώς εδώ κάποτε υπήρξε κάποτε ένας ωκεανός.”
Υπήρχαν υποψίες για την ύπαρξη ωκεανών στο παρελθόν του πλανήτη Άρη και ίχνη που θυμίζουν ακτογραμμές έχουν εντοπιστεί σε εικόνες που έχουν συγκεντρώσει διάφορα διαστημικά σκάφη. Ωστόσο, παραμένει ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα.
Δύο είναι τα επικρατέστερα σενάρια: πριν από τέσσερα εκατομμύρια χρόνια, όταν επικρατούσαν θερμότερες συνθήκες, καθώς επίσης και πριν από τρία εκατομμύρια χρόνια, όταν ο πάγος κάτω από την επιφάνεια έλιωσε μετά από μια μεγάλη σύγκρουση, δημιουργήθηκε ένα δίκτυο καναλιών τα οποία διοχέτευαν νερό σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο.
“Το MARSIS, έχοντας την ικανότητα να διεισδύει βαθιά στο έδαφος, αποκαλύπτει τη δομή και σύνθεση των πρώτων 60-80 μέτρων κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη,” εξηγεί ο Wlodek Kofman από IPAG, επικεφαλής της ομάδας που διαχειρίζεται το ραντάρ.“Σε όλο το βάθος, υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν την ύπαρξη ιζηματογενούς υλικού, καθώς και πάγου.”
Το στρώμα ιζηματογενούς υλικού που αποκάλυψε το MARSIS είναι χαμηλής αντανακλαστικότητας. Τέτοιου είδους ιζήματα έχουν συνήθως χαμηλή πυκνότητα και κοκκώδη δομή, όσο και έχουν διαβρωθεί και μεταφερθεί στον τελικό τους προορισμό από το νερό.
Ο πιο πρόσφατος ωκεανός, ωστόσο, θεωρείται πως ήταν προσωρινός. “Σε ένα εκατομμύριο χρόνια ή και λιγότερο”, εκτιμά ο Δρ Mouginot, “το νερό θα είχε είτε καταψυχθεί και διατηρηθεί στο υπέδαφος του πλανήτη, ή θα είχε εξατμιστεί και σταδιακά ανυψωθεί στην ατμόσφαιρα του.”
“Δεν πιστεύω πως θα μπορούσε να διατηρηθεί με τη μορφή ωκεανού για αρκετό μεγάλο χρονικό διάστημα έτσι ώστε να επιτρέψει το σχηματισμό ζωής.”
Για να εντοπίσουν στοιχεία ζωής, οι αστροβιολόγοι θα πρέπει να κοιτάξουν ακόμα πιο παλιά στην ιστορία του Άρη, όταν νερό σε υγρή μορφή υπήρχε για πολύ μεγαλύτερες χρονικές περιόδους.
Παρ' όλα αυτά, η συγκεκριμένη μελέτη προσφέρει κάποιες από τις σημαντικότερες αποδείξεις για την ύπαρξη μεγάλων ποσοτήτων νερού σε υγρή μορφή στον κόκκινο πλανήτη, καθώς και στοιχεία για το ρόλου που έχει διαδραματίσει το νερό σε υγρή μορφή στην γεωλογική ιστορία του Άρη.
“Προηγούμενα ευρήματα του Mars Express σχετικά με την ύπαρξη νερού στον Άρη προέρχονταν μετά από τη μελέτη εικόνων και ορυκτολογικών δεδομένων, καθώς και ατμοσφαιρικών μετρήσεων. Τώρα, με τη βοήθεια του ραντάρ ΜΑRSIS, έχουμε μία εικόνα του υπεδάφους του,” τόνισε ο Olivier Witasse, ένας από τους επιστήμονες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα της ESA Mars Express.
“Κάτι τέτοιο προσθέτει νέα κομμάτια πληροφοριών στο πάζλ, παρ' όλα αυτά το ερώτημα παραμένει αναπάντητο: πού πήγε όλο το νερό;”
To Mars Express συνεχίζει την έρευνά του.
ESA Ελλάδα
www.ofa.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου